25 września 2010 r. był dniem szczególnym dla Polaków żyjących  w Charkowie. To właśnie w tym dniu  złożył swoją pierwszą, oficjalną wizytę na Ukrainie  Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Bronisław  Komorowski. W sobotni, słoneczny ranek, po prawie 40-godzinnej podróży pociągiem specjalnym, do Charkowa dotarła także 162 -osobowa reprezentacja Rodzin Katyńskich z Polski, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Wielkiej Brytanii,  a także z Izraela. Grupa ta wraz z przedstawicielami Rodzin, którzy przyleci w oficjalnej delegacji towarzyszącej Prezydentowi RP, pielgrzymowała  na Ukrainę, aby uczcić 70. rocznicę męczeńskiej śmierci tysięcy polskich oficerów, wziętych do niewoli przez Armię Czerwoną po 17 września 1939 roku.

Celem podróży było miejsce pochówku żołnierzy polskich, więzionych w obozie w Starobielsku,  pomordowanych przez NKWD w kwietniu i maju 1940 roku, a następnie pochowanych w zbiorowych mogiłach na terenie VI Kwartału Parku Leśnego pod  Charkowem.

W drodze na cmentarz w  Piatichatkach,  z okien autokarów,  uczestnicy pielgrzymki mieli możliwość zobaczyć tablicę pamiątkową umieszczoną na byłym budynku NKWD  - miejscu kaźni. Przejazd ulicami Charkowa stanowił okazję do zaprezentowania  gościom  miejsc związanych z Polską  (tablic i rzeźb upamiętniających życie lub pobyt w tym mieście zasłużonych Polaków - Adama Mickiewicza, Seweryna Potockiego, Konstantego Gorskiego, Alfreda Fedeckiego Henryka Siemiradzkiego, a także rzymsko-katolickiej katedry, która od ponad stu lat jest ściśle  związana z historią i kulturą żyjących tu Polaków).

Na  Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Piatichatkach Rodziny Katyńskie dotarły dwie godziny  przed rozpoczęciem oficjalnych uroczystości. Zapewniło to pielgrzymom możliwość  modlitwy, chwili zadumy nad tabliczkami z wyrytymi nazwiskami bliskich czy indywidualnego zwiedzania cmentarza-pomnika. Utrzymany w jednolitej konwencji przyjętej na tzw. cmentarzach katyńskich w Miednoje i Katyniu, składa się z dwóch części - ukraińskiej i polskiej i jest miejscem symbolicznego hołdu dla wszystkich ofiar totalitaryzmu sowieckiego.

Prezydent RP, B. Komorowski  wraz z premierem Ukrainy,  M. Azarowem  po uroczystym złożeniu wieńców pod pomnikami ukraińskich  i polskich ofiar   wygłosili okolicznościowe przemówienia, w których nawiązali do planów utworzenia czwartego cmentarza katyńskiego w Bykowni k. Kijowa.

Przedstawiciele najwyższych władz Polski i Ukrainy i osoby im towarzyszące  - m.in. Andrzej Kunert,  Sekretarz Generalny Rady Ochrony Pamięci Walk  i Męczeństwa, Jan Ciechanowski p.o. Kierownika  Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, posłowie   i kierownictwo polskich urzędów centralnych a także   przedstawiciele Ordynariatu Polowego WP,  kościoła prawosławnego, ewangelickiego oraz mufti Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP -  uczestniczyli w uroczystej mszy celebrowanej przez biskupa diecezji charkowsko-zaporoskiej, ks. bp. Mariana Buczka oraz w modlitwach ekumenicznych.

Podczas uroczystości w imieniu Rodzin Katyńskich głos zabrała  Pani E. Gruner-Żarnoch, której ojciec - jedna z ofiar Zbrodni Katyńskiej - spoczywa na charkowskim cmentarzu.  W swoim wzruszającym wystąpieniu  opisała osobistą historię odnalezienia pamiątek po ojcu - sygnetu noszonego dzisiaj  na palcu  i zegarka. Pani Gruner podkreśliła, że od początku, przypłacając to ciężką chorobą serca, uczestniczyła w Charkowie w pracach przy ekshumacji  i  procesie tworzenia Cmentarza Ofiar Totalitaryzmu w Piatichatkach. Zwróciła się do Premiera Ukrainy oraz wszystkich zgromadzonych z apelem o opiekę nad polskimi grobami, obawiając się, iż być może jest to jej ostania wizyta w Charkowie.

Uroczystości obchodów 70. Rocznicy Zbrodni Katyńskiej w Charkowie- Piatichatkach, w których wzięło udział około 100 osób rekrutujących się  spośród Polaków mieszkających w charkowskim okręgu konsularnym,  były okazją do krótkiego spotkania z Prezydentem RP, ale także do rozmów Rodzin Katyńskich z miejscowymi Polakami oraz polskim duchowieństwem z terenu Ukrainy. Od wczesnych godzin rannych pielgrzymce towarzyszyła - obok pracowników Konsulatu Generalnego RP w Charkowie - grupa wolontariuszy z miejscowych środowisk polskich.